Upływ terminu przedawnienia może pozbawić wierzyciela szansy na wyegzekwowanie roszczeń od nierzetelnego dłużnika. W momencie, w którym jego zobowiązanie prawne przekształci się w zobowiązanie naturalne, spełnienie świadczenia w dużej mierze będzie zależało od woli samego zobowiązanego. Sprawdź, jak przerwać bieg terminu przedawnienia i uchronić się od negatywnych skutków bierności wierzycielskiej.

Zasadą jest, iż roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W wyniku przedawnienia dłużnik może uchylić się o spełnienia świadczenia, do którego zobowiązał się wobec swojego wierzyciela. W obecnym stanie prawnym nie istnieją jakiekolwiek środki prawne, które umożliwiałyby przeprowadzenie skutecznej egzekucji wobec nierzetelnego dłużnika, broniącego się zarzutem przedawnienia. Już bowiem na etapie postępowania sądowego, sąd – na zarzut pozwanego dłużnika lub z urzędu (w przypadku konsumenta), oddaliłby powództwo, zaś kosztami procesu obciążyłby wierzyciela – jako powoda w sprawie. Pamiętaj jednak (o czym szerzej możesz przeczytać tutaj), iż w przypadku bierności dłużnika wierzyciel mógłby wygrać proces, a następnie, na podstawie wyroku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, skierować sprawę do egzekucji u wybranego przez siebie komornika sądowego.

Termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Terminy te nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną np. w drodze umowy. Z kolei roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd przedawnia się z upływem sześciu lat. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenie okresowe należne w przyszłości przedawnia się z upływem trzech lat.

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jest to dzień następujący po tym, w którym dłużnik miał spełnić swoje świadczenie (oddać pożyczone pieniądze, wydać rzecz itd.). Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Z kolei bieg przedawnienia roszczenia o zaniechanie rozpoczyna się od dnia, w którym dłużnik nie zastosował się do podjętych przez siebie zobowiązań.

Bieg przedawnienia przerywa się:

1. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia
2. przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje
3. przez wszczęcie mediacji

Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.